Hoeilander.be

Vorige zaterdag nam onze Hoeilaartse gemeenschap in grote getale afscheid van Frans Van Orshoven, oud-voorzitter van de vakgroep Druiven, oud-voorzitter van de Serristengilde, oud-voorzitter van de Kerkfabriek Sint-Clemens Hoeilaart en emeritus Eredeken van de Arbeid. Hij werd 94 jaar oud.

Frans Van Orshoven was ongetwijfeld een van de belangrijkse en richtinggevende serristen van zijn generatie. Hij stond voor sereniteit, verantwoordelijkheid nemen en hij benaderde de wereld met een bijzondere open geest.

Op de talrijk bijgewoonde afscheidsplechtigheid in de Sint-Clemenskerk schetste zijn zoon Jos een mooi beeld van een groot man. Graag geven we hieronder enkele fragmenten weer uit deze mooie toespraak:

Wie was Frans Van Orshoven ? Hij gaf zichzelf niet zo makkelijk prijs. Ook voor mij is hij een stukje mysterie gebleven. Maar wat zeker is, is dat hij het leven als een geschenk beschouwde, als een soort bouwdoos waarmee hij aan de slag ging volgens eigen inzichten en vermogens om zijn leven uit te bouwen. Hij is de vierde van acht, 6 broers en 1 zus, later aangevuld met 6 schoonzussen en 1 schoonbroer.

Hij liep school in het St.Pieterscollege in Jette, voor een deel tijdens de oorlogsjaren, aan de andere, moeilijker bereikbare kant van Brussel, alleen omdat het onderwijs daar in het Nederlands was. Hij was de vriend van onze latere Nonkel Roger die hem binnenloodste in de familie Eggerickx en in de armen van mama. Van Orshoven en Eggerickx, twee families die het Hoeilaart van de 20e eeuw mee vorm gegeven hebben in het gemeenschapsleven, deze parochie, de gemeentepolitiek en de druiventeelt natuurlijk.

In die tijd had haast elke familie in Hoeilaart serres en geweldige druiven maar de combinatie van Van Orshoven en Eggerickx moest wel iets speciaals opleveren: de Royal XL, de Colman suprème, de premium Ribier. Geen Leopold III evenwel, zo koningsgezind was papa dan ook weer niet.

Had hij geluk in de liefde ? Er bestaan geen teksten of beelden van vóór 1950 die het tegendeel aantonen, maar het is ontegensprekelijk zo dat hij vanaf 1952 en gedurende 67 jaren, een hechte band had met mama, emotioneel maar ook economisch. Samen een bedrijf uitbouwen, lusten en lasten dragen. In onze opvoeding hield hij zich evenwel wat afzijdig. Ik denk dat hij toch wat anarchist was en vond dat kinderen door zichzelf en door de straat moeten opgevoed worden. Gelukkig dacht mama daar anders over.

Zijn beroep bestond erin de natuur naar zijn hand te zetten. Met druivenbomen is dat minder eenvoudig dan het lijkt. In de lente en onder glas groeien scheuten tot meer dan 10 cm per dag. Dat is 1 meter per week en 4 meter per maand. Die geweldig krachtige bomen aanzetten om minder scheuten en meer grote en zoete vruchten te vormen vraagt continu aandacht en veel vakmanschap. Maar papa was ook gefascineerd door de natuur buiten de serres. In en aan de rand van het Zoniënwoud is die volop aanwezig en maakt van Hoeilaart een zeldzaam groene plek in Vlaanderen.

Geen wonder dat hij noch mama ooit overwogen hebben om de Hazendreef te verlaten en wat practischer in het centrum van het dorp te gaan wonen. Paarden, fazanten, af en toe een ree, konijnen en hazen, het kon hem allemaal bekoren. Nog niet lang geleden was hij begonnen om vogels te determineren en te bestuderen, hetgeen hij kon doen vanuit de zitkamer thuis. Vanzelfsprekend stemde hij voor de CVP en de CD&V maar het zou me niet verwonderen dat hij stiekem ook een stem aan Groen gaf. 

Het geschenk van het leven, de zachtheid van de liefde en de schoonheid van de schepping heeft mijn vader gekregen, gekoesterd en doorgegeven. Misschien kennen jullie het gedicht ‘Ik ben de perken langs gegaan’ dat Jan Hendrik Leopold geschreven heeft in het begin van de 20e eeuw. Volgens mij sluit dit goed aan bij deze drie thema’s. Ik heb het leren kennen in mijn eigen collegetijd. Blijkbaar heeft het al die tijd in mijn achterhoofd gesluimerd wachtend op een moment om het te delen. Ik denk dat dit een goed moment is. De ik-persoon in het gedicht slaat wel degelijk op papa.

Ik ben de perken langs gegaande bocht der zonnige terrassende flauw bewogen siergewassende koele stammen van de laanen heb de loten en de twijgende weke stengelen geplukten wat mijn handen konden krijgenmij toegehaald en aangedruktEn in mijn armen liggen schovenvan alle rijkdom, die ik brak,een schat mijn eigen wens te bovenen wie ik liefheb, krijgt een tak

Het mag duidelijk zijn dat Frans Van Orsshoven een bijzonder grote rol gespeeld heeft in de uitbouw van het naoorlogs Hoeilaart waarin de wereld drastisch veranderde en waarin de ooit zo roemrijke druiventeelt in een diepe crisis terechtkwam. De rust die hij uitstraalde, zijn luisterend oog en het enthousiast meestappen in de vele initiatieven van ons verenigingsleven maakten hem tot een bijzonder gewaardeerde 'doender'. We zullen hem missen.

Sterkte aan de familie die onverwacht hebben moeten afscheid nemen van een zonder enige twijfel  prachtige echtgenoot, vader en grootvader. Onze innige deelneming.