Waardig oud worden

maandag 30 dec 2013

Al eens aan gedacht hoe het zou zijn als je oud bent? En dan bedoel ik echt oud. Niet zoals je nu bent, met van die kleine ongemakjes zoals niet meer in staat zijn om een marathon te lopen binnen het uur. Of een ronde van Frankrijk te winnen zonder fatsoenlijke doping of anti-rimpelcrème. Nee, ik bedoel echt oud en versleten. Zo oud dat je eigenlijk niet wil worden. Maar toch kan het gebeuren dat je op een of andere manier je eigen leeftijd overstijgt. En voor je het zelf beseft ben je plots 150 jaar of zo.
Maar dan zou het wel eens kunnen dat je zelf niet meer weet wat er eigenlijk aan de hand is. Want tegen die tijd zijn zowat al je onderdelen hopeloos versleten. Al weet de medische wetenschap daar wel raad mee. Benen willen niet meer mee? Een rolstoel. Armen buiten dienst? Een verpleegster om je te voeden. Maag verdord? Aangepaste voeding. Incontinent? Een pamper. En ga zo maar door. Voor ieder defect lichamelijk onderdeel is een oplossing. Zelfs voor je brein zijn er oplossingen. Een verward brein? Dan wordt je gewoon ontoerekeningsvatbaar verklaart. En beslissen anderen in je plaats.
Die anderen mogen dan het beste met je voorhebben, toch heb ik bedenkingen. Wil ik nog wel leven als het leven de moeite niet meer is om geleefd te worden? Wil ik gevoed worden als een kind? Moet ik toelaten dat een verpleegster mijn pamper tweemaal daags komt verversen? Voor mij hoeft het in ieder geval niet.
Maar als het ooit zover komt dat mijn brein mij in de steek laat, zal ik niet te kiezen hebben. Dan beslissen anderen over mijn leven. Over wat ik mag eten en drinken. Over wanneer ik mijn pamper mag vullen. Over hoe lang ik in mijn eigen stront mag liggen. Over hoe lang ze mijn leven nog willen rekken zonder hoop op beterschap. En dat is nu net wat ik niet wil. Ik wil mijn eigen beslissingen nemen. Mijn leven zelf in de hand houden. Als het leven niet meer de moeite loont wil ik zelf bepalen wanneer ik er uit stap. Maar het probleem is dat een mens dat niet altijd goed kan inschatten. Wat als je verstand stilaan begint te haperen, en je niet beseft dat er iets aan de hand is? Dat is een proces dat langzaam maar zeker komt. Dat gebeurt niet van het ene op het andere moment. En als het toch plots komt dan is het ook te laat. Probleempje dus.
Wat ik maar wil zeggen; hoe ver mag de medische wetenschap gaan? Waar is de grens van waardig leven? Dat zal wel verschillen van de ene mens tegen de andere, maar toch. Nu wil ik hier niet gaan pleiten voor een maximum leeftijd. Want sommige mensen zijn nog best in staat zichzelf te behelpen aan zeer hoge leeftijd, terwijl anderen al op de sukkel zijn op hun zeventigste. Maar waar is de grens? Wat zijn de voorwaarden om waardig te leven? Wat is waardig leven? Is dat helemaal voor jezelf kunnen zorgen? Kan dat ook met de nodige hulp? Tot hoever mag die hulp gaan? Allemaal vragen waar ik deze nacht van wakker gelegen heb. Maar ik heb een antwoord gevonden. Zolang ik mijn duvel zelf kan uitdrinken is het leven waard om geleefd te worden.

4385 keer gelezen